یبوست به طور کلی داشتن کمتر از سه بار اجابت مزاج در هفته توصیف می شود. اگرچه ابتلا به یبوست گاه به گاه بسیار شایع است، اما برخی از افراد یبوست مزمن را تجربه می کنند که می تواند در انجام کارهای روزانه آنها اختلال ایجاد کند.
یبوست چیست؟
یبوست به این معنی است که حرکات روده شما سخت است یا کمتر از حد معمول اتفاق می افتد. تقریباً همه در مقطعی از زندگی خود به این عارضه دچار می شوند.
اگرچه معمولاً جدی نیست، اما زمانی که بدنتان به مسیر خود بازگردد، احساس بسیار بهتری خواهید داشت.
البته این واقعیت را باید بدانید که مدت زمان طبیعی بین حرکات روده از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بعضی افراد ممکن است سه بار در روز دفع داشته باشند در حالی که برخی دیگر فقط سه بار در هفته حرکت روده خوبی دارند.
با این حال، گذراندن بیش از ۳ روز یا بیشتر بدون آن، معمولاً خیلی طولانی است. پس از ۳ روز، مدفوع شما سفت تر و دفع آن سخت تر می شود.
ارتباط بیماری بواسیر یا هموروئید با یبوست
بیماری بواسیر یا هموروئید یکی از بیماری های رایج در ناحیه نشیمنگاهی است که همه افراد می توانند به آن مبتلا شوند. این عارضه یک رگ باد کرده و تبدیل شده به یک توده می باشد و یبوست هم میتواند یکی از علائم شایع بواسیر باشد. زیرا زمانی که بیمار به بواسیر مبتلا می شود، ممکن است از درد و سوزش دفع را به تعویق بیندازد یا دفع کامل نداشته باشد. در نتیجه گرفتار یبوست می شود.
به نقل از کلینیک زارعی؛ بواسیر که با نام علمی هموروئید هم شناخته می شود و در انگلیسی با اصطلاح Hemorrhoids آورده می شود، یکی از شایع ترین بیماری های مقعدی است. علائم بواسیر مشخص و واضح می باشد و در دسته بیماری های پر نشانه قرار می گیرد. در یک تعریف ساده و کوتاه بیماری هموروئید در اثر التهاب و کشیدگی مویرگها و رگ های خونی اطراف ناحیه ی مقعد به وجود می آید. در اطراف مقعد تعداد بسیار زیادی مویرگ و رگ های خونی با فشار خون بالا وجود دارد که در هنگام دفع مدفوع برای دفع راحت تر می توانند تا حد زیادی منعطف شوند.
علائم یبوست یا خشکی مزاج
علائم و نشانه های یبوست مزمن عبارتند از:
- رفتن به دستشویی کمتر از سه بار در هفته
- دفع مدفوع توده یا سفت
- زور زدن برای اجابت مزاج
- احساس می کنید که انسدادی در رکتوم شما وجود دارد که مانع از حرکت روده می شود.
- حس عدم دفع مدفوع به طور کامل از رکتوم
- نیاز به کمک برای تخلیه رکتوم، مانند استفاده از دستان برای فشار دادن روی شکم و استفاده از انگشت برای خارج کردن مدفوع از رکتوم.
اگر دو یا چند مورد از این علائم را در سه ماه گذشته تجربه کرده باشید، ممکن است پزشک آن را یبوست مزمن در نظر بگیرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر تغییرات غیر قابل توضیح و مداومی را در عادات روده خود تجربه کردید، حتما به متخصص گوارش مراجعه کنید.
علت یبوست در زنان و مردان چیست؟
یبوست معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که ضایعات یا مدفوع خیلی آهسته در دستگاه گوارش حرکت می‌کنند یا نمی‌توانند به طور موثر از رکتوم دفع شوند، که ممکن است باعث سفت و خشک شدن مدفوع شود. یبوست مزمن علل احتمالی زیادی دارد. که شامل موارد زیر هستند:
انسداد در روده بزرگ یا رکتوم
انسداد در روده بزرگ یا رکتوم ممکن است حرکت مدفوع را کند یا متوقف کند. علل عبارتند از:
پارگی های ریز در پوست اطراف مقعد (شقاق مقعد)
- انسداد در روده
- سرطان روده بزرگ
- تنگی روده بزرگ
- سایر سرطان های شکم که بر روده بزرگ فشار می آورد
- سرطان رکتوم
- برآمدگی رکتوم از طریق دیواره پشتی واژن (رکتوسل)
مشکلات اعصاب اطراف کولون و رکتوم
مشکلات عصبی می تواند بر اعصابی که باعث انقباض عضلات روده بزرگ و راست روده و حرکت مدفوع از طریق روده می شود، تاثیر بگذارند. علل عبارتند از:
- آسیب به اعصابی که عملکردهای بدن را کنترل می کنند (نوروپاتی خودگردان)
- اسکلروز چندگانه
- بیماری پارکینسون
- آسیب نخاعی
- سکته
مشکل در عضلات درگیر در حذف
مشکلات مربوط به عضلات لگن درگیر در اجابت مزاج ممکن است باعث یبوست مزمن شود. این مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ناتوانی در شل کردن عضلات لگن برای اجازه دادن به حرکت روده (آنیسموس)
- عضلات لگنی که آرامش و انقباض را به درستی هماهنگ نمی کنند (دی سینرژی)
- ضعیف شدن عضلات لگن
بیماری های هورمونی
هورمون ها به تعادل مایعات در بدن شما کمک می کنند. بیماری ها و شرایطی که تعادل هورمون ها را بر هم میزنند ممکن است منجر به یبوست شود، از جمله:
- دیابت
- پرکاری غده پاراتیروئید (هیپرپاراتیروئیدیسم)
- بارداری
- تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید)
چه زمانی یبوست خطرناک است؟
عواملی که ممکن است خطر یبوست مزمن را افزایش دهند عبارتند از:
- بالا رفتن سن
- جنسیت مونث
- کم آبی بدن
- داشتن یک رژیم غذایی که فیبر کمی دارد
- فعالیت بدنی کم یا بدون زندگی بدون ورزش
- مصرف برخی داروها، از جمله آرام بخش ها، داروهای ضد درد مخدر، برخی از داروهای ضدافسردگی یا داروهای کاهش فشار خون
- داشتن بیماری روانی مانند افسردگی یا اختلال خوردن
